IndyMedia - Vrij Media Centrum Nederland

Hier kun je discussieren over [Vloerwerk] Bleckmann: tactische nederlaag, strategische overwinning.
[zie voor versie met links, meer foto's en video's https://vloerwerk.org/2020/02/bleckmann-campagne-analyse/ )

Eind september gingen we met Joery* de strijd aan tegen logistieke multinational Bleckmann. Hij was ontslagen omdat hij kritiek had gegeven op respectloos en onveilig gedrag door leidinggevenden. We eisten zijn baan terug, financiële compensatie en respect voor alle werkers bij Bleckmann. De campagne werd de langste voor ons tot nu toe èn de eerste waarbij we niet onze eisen binnenhaalden. Wat ging er goed, en wat ging minder goed? Wat hebben we gewonnen, ook al hebben we verloren?

We herinneren het ons nog goed. Joery was onterecht de laan uit gestuurd en hij pikte het stomweg niet. Tijdens het bespreken van de zaak bleek al snel dat Bleckmann een sterk bedrijf is. Het is geen kleine opdrachtgever, kroeg op de hoek, schoonmaakbedrijfje, snoepwinkel of restaurant. We wisten dat dit anders zou gaan dan de eerdere succesvolle conflicten. Samen met Joery maakten we de inschatting dat we dit waarschijnlijk niet zouden winnen. Kort gezegd: een paar mensen met een spandoek voor de deur van een restaurant zorgt er al snel voor dat de omzet pijnlijk daalt. Bij een loods van een multinational in een industriegebied werkt dat niet zo.

Bovendien stond Bleckmann wettelijk gezien geheel in zijn recht, om Joery te ontslaan. Joery had als uitzendkracht namelijk helemaal geen rechten. In eerdere campagnes hadden nooit veel meer geëist dan waar werkers wettelijk gezien recht op hadden. Nu gingen we een flinke stap verder. We keerden ons tegen de basis van flexibilisering, door de rechteloosheid van flexkrachten aan de kaak te stellen. Het maakte de campagne nog lastiger: die rechteloosheid is juist onder andere waar bedrijven als Bleckmann zoveel aan verdienen! Als Bleckmann zou toegeven aan onze eisen kon dat een ‘precedent’ creëren. Andere werkers zouden zich gesterkt kunnen voelen en protesteren tegen de onzekerheid. Bij een contracteinde zouden ze met dit precedent een gelijke behandeling kunnen eisen als Joery. Waarom hij wel, en zij niet?

We kwamen tot de conclusie dat de campagne in ieder geval lang zou gaan duren. Joery liet blijken dat hij toch het gevecht wilde aangaan. Want het ging om het principe. Ze laten voelen dat ze er niet zomaar mee wegkwamen. We waren onder de indruk van Joery’s vastberadenheid. Vanuit organisatorisch perspectief speelde er nog iets anders mee en we deelden dit ook met Joery. Eerdere conflicten hadden we eigenlijk wel heel snel gewonnen, met relatief weinig mensen. Fijn, natuurlijk. Zo laten we zien dat verzet loont. Maar we hadden daardoor nooit echt onze kracht getest. Hoeveel mensen krijgen we de straat op? Hoe lang? Wat is ons bereik in de media bij een lange campagne? Daarbij, zo zouden we ook meer mensen bij een strijd kunnen betrekken en een sterker netwerk creëren. Kortom, Joery sloot zich aan en we gingen de strijd aan.

Flexwaanzin als principe

We zijn trots op wat we in twee maanden hebben neergezet. Zo waren er de zes pickets, met zelfs een gelijktijdige dubbelpicket richting het eind van de campagne. Tweemaal hebben sympathisanten posters geplakt op MS-Mode vestigingen. De Bleckmann loods werd zelfs met 3 posters van meer dan een meter opgesierd. Met 30 mensen demonstreerden we vervolgens door de doorgaans zo doodse haven. Als klap op de vuurpijl werd hierop de loods van Bleckmann een tijd geblokkeerd. We schatten dat in totaal ruim 50 mensen actief hebben meegedaan aan de campagne.

Bleckmann leek ons aan het begin af te doen als stakkers. Doordat onze acties maar door gingen en we ook een brief stuurden naar een grote klant van hen, namen ze toch contact op om te onderhandelen. Tegenover ons zaten een ingevlogen internationale HR-manager, een advocaat en nog een manager. En dat alles in een mooie vergaderzaal in een luxe hotel, door hen afgehuurd. Nu namen ze ons wel serieus. Maar helaas was het zoals we hadden verwacht: het rechteloos houden van flexwerkers is vVloerwerk afspraak met directie Bleckmann wegens respectloos ontslagoor Bleckmann een principe-zaak. Ze boden niets concreets, dus de acties gingen door.

Bleckmann dreigde met juridische stappen. We werden beschuldigd van smaad en laster. Dat gebeurt ons in bijna iedere campagne. Maar voor smaad moet je liegen; wij vertellen de waarheid. We negeerden daarom de bevelen van hun advocaten. Uiteindelijk was het allemaal bluf, van een rechtszaak is het niet gekomen. In latere stukken zullen we dieper ingaan op lessen die we uit onze campagnes hebben getrokken, onder andere over het praten met bazen en juridische dreigementen.

Ondertussen pikte de media de campagne helemaal niet op. De campagne tegen Colak werd wel massaal opgepikt. We stonden met interviews in landelijke kranten. Als we de campagnes tegen Bleckmann en Colak vergelijken dan valt op dat Colak minder acties kende en ook minder lang duurde. Die campagne viel wel toevallig samen met een mini-hype waarin delen van de media aandacht hadden voor werkers in de Horeca. Belangrijk onderdeel van onze campagne werd het publiceren van de vuile was van Colak op onze site. Werkers waren massaal naar ons gekomen om hun verhaal te delen en wij hielpen hun daarin. Misschien ligt voor media het journalistieke aspect van die campagne van nature beter dan poortacties en pickets.

De media heeft dus haar eigen prioriteiten. Campagnelengte of intensiteit bepalen niet direct of iDe ober van Vloerwerk deelt koffie uit aan Bleckmann werkersets opgepikt wordt. Dit is problematisch als een doel is om via de media een groter maatschappelijk probleem aan te kaarten. Persoonlijke contacten bij media-organisaties, die we nu niet hebben, zouden hierbij kunnen helpen. Via alternatieve en sociale media kunnen we dit probleem deels opvangen. Tactisch was de mediastilte voor ons geen drama. We zijn bewust niet van media afhankelijk maar bouwen (op) onze eigen kracht.

Trots op eigen kracht

Het was een moeilijk besluit om de campagne te stoppen. Onze manier van actievoeren draait om het stap voor stap opbouwen van acties. Dit onder het motto “de baas is niet bang voor wat je zojuist hebt gedaan, maar voor wat je mogelijk nog gáát doen.” De vraag was hoe we – gelet op onze huidige kracht – nog verder konden escaleren. Een principe binnen Vloerwerk is bovendien om dingen goed te doen. Als we het niet goed kunnen dan doen we het niet. In december liep onze organiserende kern op z’n tandvlees. Voorbij onze eigen grenzen gaan betekende roofbouw op onszelf.

Dat het een erg lastige campagne ging worden wisten we dus al van tevoren. Ondanks dat we formeel gezien een nederlaag hebben geleden, overheerst bij ons het gevoel dat we iets moois hebben neergezet. Joery was op bijna elke bijeenkomst en actie en stond centraal in de hele campagne. Dat vinden wij belangrijk. De persoon om wie het gaat kan dan echt centraal staan, en een sturende rol hebben. Bovendien is het dan heel voelbaar voor alle betrokkenen dat je samen sterker staat dan in je eentje.

We hebben het Bleckmann knap lastig gemaakt. We kregen ze nu niet op de knieën. De reputatieschade aan het bedrijf, bij hun werkers en vooral hun potentiële werkers is een zwakke plek van ze. Het kost ze al grote moeite om een continue stroom van nieuwe werkers gaande te houden. Een flexbedrijf als Bleckman heeft dat juist hard nodig. De relaties met hun partners is geschaad door de acties bij MS Mode. Dit maakte Bleckmann erg ongerust. Tenslotte is er de schade doordat we zowel bij MS Mode als Bleckmann het werk hebben verstoord. Ze zijn er inderdaad niet zomaar mee weg gekomen kritische medewerkers te ontslaan. Het enige wat nodig is, is de wil je te verzetten. En een netwerk dat je daarbij kan helpen. Vloerwerk is zo’n netwerk.

Twee zaken hebben we sowieso gewonnen. Trots, waardigheid en durven vertrouwen op andere werkers valt niet in geld uit te drukken. Net als bij de andere werkers tijdens Vloerwerk-campagnes, was er voor Joery persoonlijke groei en winst. En Bleckmann? Die vergeet hem niet zo gauw meer. Wat we ook hebben gewonnen, is dat we deze strijd überhaupt zijn aangegaan. De inhoud en de vorm van deze campagne was uniek voor Nederland, en ontzettend nodig.

Als organisatie zijn we ook gegroeid. We hebben veel ervaring opgedaan en zijn nu bezig onze lessen te trekken. Die delen we zoals gezegd graag met jullie. We hebben onze kracht laten zien, en onze vergaderingen worden nu drukker bezocht dan voor de campagne. Bovendien hebben we een steentje bijgedragen aan de aanzwellende kritiek op de rechteloosheid van flexwerkers. Een volgend bedrijf waarmee we de confrontatie aangaan, zal zich wel even achter de oren krabben voordat ze een eisenbrief negeren. Kortom, de Bleckmann-campagne was dan wel een tactische nederlaag – maar ook een strategische overwinning!

*Joery is een pseudoniem