Wie niet stemt heeft niets te zeggen?
In de komende periode zal je het vast weer veel horen: “Wat ga jij stemmen?”. Als je hier niet echt een antwoord op weet ben je geen uitzondering. Velen voelen zich totaal niet gerepresenteerd door enige politieke partij. Soms kan je jezelf wel vinden in een paar vage leuzen voor “vooruitgang” en “verandering” die de ene of andere partij heeft, maar als je in de programma's duikt komen de algemeenheden al snel naar boven.
Elke partij pretendeert het beste voor te hebben met 'het land'. En voor sommigen zal dat vast ook wel zo zijn, maar ook bij hen is vaak heel wat mis met de manier waarop ze dat dan willen bereiken. En vooral ook wie er dan bij dat 'betere land' horen
Stel je moet kiezen of je pindakaas mét of zonder stukjes noot wilt, die ene dure of die wat goedkopere. Maar je wilt helemaal geen pindakaas?
Meestal hoor je van je omgeving dat als je niet gestemd hebt, je ook niet mag klagen over waar je het niet mee eens bent. Dat je er ook niets aan gedaan hebt om het te veranderen. Maar is stemmen wel een manier om iets te veranderen? Hoe vaak hebben politici echt gedaan wat ze beloofden? En als ze dat ene ding doen wat ze beloofden, doen ze dan niet ook weer 'tig andere dingen waar je helemaal niet achter kunt staan? En hebben we eigenlijk wel zelf gekozen dat het politieke systeem zo in elkaar zit zoals dat het nu is?
Het is vooral die laatste vraag die een antwoord biedt op de hoofdvraag. Verder uitgewerkt stelt je omgeving dus alsof je de verplichting hebt te stemmen omdat een instantie buiten jezelf je die mogelijkheid opdringt – zelfs als je jezelf helemaal niet kan vinden in het gene waaruit je uit dan moet kiezen. Of als je überhaupt de manier waarop de politiek wordt bedreven – meerderheidsstem bijvoorbeeld, of onherroepelijke representatie afwijst.
In het huidige politieke systeem – de liberale democratie – wordt aanspraak gemaakt op een soort 'sociaal contract'. Dit 'sociale contract' is een metafoor die onder andere door de politiek filosoof Hobbes werd gebruikt als de verbeelding van het afdragen van eigen initiatief en verantwoordelijkheden aan een overheid en staat in ruil voor bescherming. Een relatie die nu een belangrijk onderdeel is van hoe de staat onze samenleving organiseert en hoe deze zichzelf hierbinnen legitimeert.
Als anarchisten stellen wij echter dat vrije organisatie en associatie de belangrijkste grondvesten zijn van een vrije en rechtvaardige samenleving. De relatie die je met iemand of een groep mensen aan gaat moet op elk moment ook weer vrijwillig kunnen worden beëindigd.
Hoewel we zijn opgevoed en opgeleid om in dit systeem te functioneren, heeft het tekenen van het eerder genoemde 'sociale contract' echter nooit daadwerkelijk plaatsgevonden. En ook is er geen mogelijkheid tot het opzeggen ervan. Er is in het geval van verwerping dus geen mogelijkheid tot het opzeggen en daarmee vergaat de vrijwilligheid van de associatie. Hiermee kun je de legitimiteit van dit contract denk ik legitiem van de hand wijzen. Wat dan daarmee ook geldt voor de vorm van organisatie volgens de parlementaire democratie, de Tweede Kamer en haar andere instanties.
Niet stemmen creëert nog geen alternatief
Uiteraard is dit een nogal filosofisch en abstract verhaal en gaat dit vooral over schuldgevoel. Wat belangrijker is echter, is het alternatief op al dan niet stemmen. Een legitieme vraag in de zoektocht naar een alternatief waar wel of niet stemmen een onderdeel van is. Want zowel stemmen als ook enkel niet-stemmen creëren nog geen alternatief.
Een alternatief ontstaat pas op het moment dat we hier iets tegenover stellen. Dat vergt inzet, studie en organisatie. Door onze stem te behouden en deze niet enkel te staan aan politici in de stemhokjes kunnen we zelf onderzoeken hoe we onze leefomgeving willen inrichten - hoe we willen werken, leven – en onze vonken de kans geven uit te groeien tot een sterk vuur van werkelijke verandering die niet direct geketend is in de beperkingen van de oude financiële en hiërarchische wereld.
Net als dat verdrukking en machteloosheid een product van mensenhanden kan zijn, kunnen we met hard werken ook vrijheid en gelijkheid doen kiemen en oogsten. Er is een rijke geschiedenis van antiautoritaire experimenten en initiatieven en de pogingen om vrij te breken zijn ook nu overal over ter wereld te zien – van de opstanden in het Midden-Oosten en de Occupy-beweging en van Griekenland tot Zuid-Amerika en via de andere andere kant terug.
Advertentie
The Party's over
http://thecloud.crimethinc.com/pdfs/democracy_reading.pdf