De Reünie: de krakers van de Nijmeegse Piersonstraat
Wanneer: 21/05/2017 - 14:16
De Reünie Special: de krakers van de Nijmeegse Piersonstraat
zondag 21 mei om 20.20 uur op NPO 1
De Reünie Special, zondag 21 mei om 20.20 uur op NPO 1
In februari 1981 vond in Nijmegen de grootste volksopstand sinds de Tweede Wereldoorlog plaats. Epicentrum was de omgeving van de Piersonstraat. Daar werd door krakers een week lang een complete buurt gebarricadeerd om huizensloop voor de bouw van een parkeergarage tegen te houden. En een groot deel van de bevolking steunde hun actie.
Uiteindelijk reden op 23 februari 1981 tanks, pantserwagens en ME-busjes door de straten van Nijmegen. De stad leek wel in oorlog. Met veel geweld, traan- en braakgas werden krakers en vele sympathisanten uit de Pierson-buurt verjaagd.
In de Reünie komen de krakers van ‘de Pierson’ weer bij elkaar. Nog steeds onder de indruk van de ontruiming, nog steeds verontwaardigd over het massale geweld dat door de overheid tegen hen werd ingezet. Maar tegelijkertijd trots dat de garage er uiteindelijk toch niet is gekomen.
Met indrukwekkende verhalen vertellen de krakers van toen hoe ze tot hun actie kwamen, hoe in de loop van de week steeds meer Nijmegenaren zich onder hen schaarden en hoe ze de dag van de ontruiming hebben beleefd. Ze schetsen hiermee tevens een mooi tijdsbeeld van de jaren 80 waarin veel krakers actief waren.
Patrick gaat met kraker Mattie terug naar de Nijmeegse Piersonstraat. Hij vertelt hoe zij hun barricades maakten om de ontruiming tegen te gaan en hoe hij al in het begin van de bezettingsweek een door een tegenstander gegooide steen in zijn oog kreeg en werd afgevoerd naar het ziekenhuis.
Therese heeft de krakerstijd intens beleefd. Ze stond - steevast gekleed in het zwart - midden in het geweld en voelde zich onderdeel van wat iedereen ‘de verloren generatie van de jaren 80’ noemde. Tot zij de oppas werd van een baby en die dagen met een kind ging ervaren als een oase van rust. Haar keuze om bewust ongehuwd moeder te worden gaf haar weer uitzicht op de toekomst. Haar dochter Sterre is inmiddels zelf een jonge vrouw.
Jan strijdt op kleinschalige manier voor het plantenrijk in Colombia. Hij strijdt voor het behoud van het oerwoud daar, en voor het behoud van planten die medicinale werkingen hebben. Aan Patrick vertelt hij in Colombia hoe met bepaalde planten jeugdtrauma’s bestreden kunnen worden.
Alle krakers van toen voelen zich nog enorm betrokken bij de huidige maatschappij. Ze zijn ongerust over de opkomst van het populisme en maken zich zorgen over hoe aandacht voor natuur en milieu teveel ondersneeuwen voor economische groei. Maar ze zien ook een verandering, ze verwachten dat de nieuwe generaties op hun manier acties zullen gaan voeren voor een betere toekomst.
http://pers.kro-ncrv.nl/programmas/dereunie/de-renie-special-van-de-krak...
In brancard over de barricades en Hoe kwam je in de kraakbeweging terecht..?
door Saskia Wassenaar
Nijmegen - Fysiotherapeut Mattie Zwitserloot uit Nijmegen kijkt eigenlijk
nooit naar De Reünie. Maar zondagavond zit hij voor de tv. Dan is hij zelf
te zien in het KRO-NCRV-programma, als twaalf krakers uit de Nijmeegse
Piersonstraat elkaar voor de camera treffen. 'De grootste volksopstand na
de Tweede Wereldoorlog', zoals de voice-over de Piersonrellen uit 1981 in
de uitzending noemt, kostten hem een oog. Maar spijt? Daar doet hij niet
aan.
In brancard over de barricades Hoe kwam je in de kraakbeweging terecht?
,,Ik was 23 en net gestopt met mijn studie psychologie. Ik ben vanuit
Valkenswaard naar Nijmegen gekomen om te studeren. Maar mijn studie was
niet wat ik ervan verwachtte. Het studentenleven ook niet. De grote
studentenacties uit de jaren 60 waren geweest, op de universiteit gebeurde
niet veel. Kraken kwam op en daar voelde ik me tot aangetrokken. Ik had
uitgesproken denkbeelden, vanuit een anarchistisch gedachtegoed. We
kraakten niet alleen omdat er woningnood was en je een huis nodig had, we
wilden ook speculatie en leegstand aan de kaak stellen.''
Hoe zag die eruit in die tijd?
,,Klein en niet super georganiseerd. Tussen de 25 en 50 mensen. Als je de
anti-kernenergiebeweging, anti-militaristische, studenten- en
vrouwenbeweging erbij telde, bestond links-Nijmegen uit een paar honderd
mensen. Niet te vergelijken met Amsterdam. We bespraken elke week acties
die we wilden voeren. We kraakten woningen en op een zeker moment werd je
daar dan uit gezet, meestal na een kort geding. Je liet je uit de woning
dragen, ketende je hooguit vast aan een verwarming. Een lijdzaam verzet
was het.''
Hoe past de Piersonstraat hierin?
,,We wilden ons actiever verzetten. Het begon met aardappelen en tomaten
gooien tegen ME'ers bij een ontruiming. Dat was niet zo geslaagd. Toen
kwam Jos Sloot naar ons toe. Hij woonde er, kende de bewoners en hun
strijd tegen de afbraak van hun huizen. Zij waren tot het uiterste gegaan
- tot aan de Kroon - en hadden geen mogelijkheden meer. Hij had een plan
om de huizen te kraken en de Piersonstraat en het Karrengas af te sluiten
met barricades als het tot een ontruiming kwam. Wij vonden het een
geweldig plan.''
Waarom werd dit een volksopstand?
,,Het was allereerst een politieke blunder. Je gaat geen huizen afbreken
voor een parkeergarage die niet nodig is, omdat er verderop één leeg
staat. De oorspronkelijke bewoners steunden ons. En we hebben ons
georganiseerd. We haalden het contact met krakers in andere steden aan. Zo
ontstond een groep van 50 of 60 mensen die groot genoeg was om barricades
op te werpen. Er waren ook mensen die voor de barricades gingen zitten en
anderen hielden 's nachts een afleidingsdemonstratie waar de politie
achteraan ging, zodat wij barricades konden bouwen.''
Speelde het geweld hierbij een rol?
,,Het verzet werd groter door het gewelddadige optreden van de overheid.
De inzet van het leger, tanks, helikopters. Dat was nog nooit vertoond in
Nederland. Het ging om een parkeergarage, maar ineens was de rechtsstaat
in het geding. Want wij legden ons niet neer bij het vonnis van de
rechtbank dat de panden moesten worden ontruimd om gesloopt te worden. De
politiek - Ad Lansink van het CDA voorop - vond dat wij daar koste wat het
kost weggehaald moesten worden.''
Hoe ben je gewond geraakt?
,,We hadden 's nachts de barricades opgeworpen. De volgende dag stonden er
ineens jongens met stenen te gooien. Tieners nog, aan het rellen na
schooltijd. We besloten de brandslang erop te zetten. Ik heb mijn helm
opgezet en ben met de brandspuit op de barricades gaan staan. Nog geen
kwartier later: een steen tegen mijn oog. Dat was doormidden. Ze hebben me
op een brancard over de barricades getild, want de ambulance kon er niet
komen. Ik heb een paar weken in het ziekenhuis gelegen. Mijn oog is
gereconstrueerd, maar is het niet meer gaan doen. Ik heb een
oogprothese.''
Heb je geen spijt?
,,Hooguit dat ik geen helm met een vizier op heb gedaan toen ik de
barricades op ging. Het is niet fijn om met één oog te zien, maar het is
gebeurd. Wat ik heb gedaan in de aanloop naar en tijdens de actie heb ik
gedaan met volle overtuiging. Wat moet je dan met spijt? Dat heeft geen
zin. Het is wel heel vreemd. Het ene moment zit je middenin de actie, het
andere lig je in het ziekenhuis. In eerste instantie had ik iets van 'Ik
moet niet hier zijn, maar daar'. Maar ik kon niets doen, moest het
loslaten.''
Hoe ga je van daaruit verder?
,,Mijn vrienden hadden alweer een pand aan de Waalkade gekraakt. Want we
stonden op straat na de Pierson-ontruiming. Ze hadden er voor mij een
kamer ingericht. Met een matras op de grond, een tafel, stoelen en mijn
stereo-installatie. Dat was fijn thuiskomen. De parkeergarage waar het
allemaal om was begonnen, kwam er niet. Het enorm gewelddadige optreden
van de overheid leidde tot gigantische demonstraties, waardoor de
gemeenteraad overstag ging. Dat was iets van een overwinning.''
Hoe is het nu met je?
,,Door wat we deden, stelden we ons op aan het randje van de samenleving.
Ik wilde daar niet overheen en had op een gegeven moment de behoefte iets
anders te gaan doen. Ik besloot mijn idealen vast te houden, maar op een
andere manier vorm te geven en ben als vrijwilliger in het wegloophuis
gaan werken. Na een paar jaar ben ik fysiotherapie gaan studeren en ik zet
me nu in voor de meest kwetsbare groep: ouderen in een verpleeghuis. Al 27
jaar met heel veel plezier.''
De Reünie Special, zondag 21 mei om 20.20 uur op NPO1.
de Gelderlander . . . . 20-05-2017
Komt ons aller Rita Verdonk ook?
Special: De krakers van de Nijmeegse Piersonstraat
Met tanks en traangas werden de krakers van de Nijmeegse Piersonstraat uit hun kraakpand verjaagd. Samen bespreken ze deze ingrijpende gebeurtenis
https://www.npo.nl/de-reunie/21-05-2017/KN_1690381