Wat verwacht Thomas Spijkerboer dat Teeven gaat zeggen tijdens het symposium over Grensdoden en mensenrechten op maandag 15 december in de VU? Wat anders dan hetgeen ik hierboven heb samengevat? Een oproep om Teeven niet het woord te geven, maar wèl een vluchteling, werd vorige week al gedaan.
Thomas Spijkerboer en Tamara Last zullen maandagmiddag een presentatie houden “over de sterke stijging van het aantal omgekomen migranten op de Middellandse Zee in de afgelopen 25 jaar” en “de vraag of dit een neveneffect is van het Europese grensbewakingsbeleid (privatisering, externalisering, technologisering).” Die vraag zullen Spijkerboer en Last ongetwijfeld met een volmondig “ja” beantwoorden. En zij zijn niet de eersten.
In een brief van Amnesty International aan Teeven, gedateerd 30 september 2014, schrijft Amnesty dat op die datum al wordt gesproken over 3000 slachtoffers (door het IOM, niet eens een organisatie vóór migratie, behalve dan 'terug'). De brief besluit met: “Wij hopen dan ook van harte dat u zich richting uw Europese collega’s hard zult maken voor een aanpak waarin het redden en beschermen van mensen centraal wordt gesteld.” Is dat gebeurd? Nee.
Zoals omschreven is het de bedoeling dat Teeven reageert. Hij krijgt daar een kwartier spreektijd voor. Maar nogmaals: wat kun je nu van Teeven verwachten? Nog maar kort geleden startte Frontex operatie Triton, waarvoor ook Neederland tekende. Vluchtelingenwerk Neederland schrijft hierover op 28 oktober 2014: “Komende zaterdag lanceert Frontex 'Operatie Triton'. Deze operatie voert slechts patrouilles uit en heeft als doel de grenzen te bewaken, niet om mensen te redden.” en deed net als Amnesty een oproep aan Teeven, de tweede in een maand tijd:
“Nederland heeft toegezegd materiaal te sturen voor de nieuwe Frontex operatie. Maar staatssecretaris Teeven gaf nadrukkelijk aan dat dit bedoeld was ter versterking van de grensbewaking en het minder aantrekkelijk te maken voor vluchtelingen om te komen. Dit betekent dat duizenden bootvluchtelingen geen helpende hand zullen vinden als zij in de middellandse zee in problemen komen. VluchtelingenWerk Nederland roept de staatssecretaris op om levens te redden en met zijn Europese collega's tot een oplossing te komen.”
We zijn sinds de oproepen van Amnesty en Vluchtelingenwerk ruim een maand verder. Zal Fred Teeven plotseling het licht hebben gezien? Zou het? We hebben het dus over dezelfde Fred Teeven die met ingang van 1 oktober het weer mogelijk heeft gemaakt om vluchtelingengezinnen met kinderen op te sluiten en te deporteren, door een grensgevangenis in Kamp Zeist in gebruik te nemen die geen gevangenis heet maar gesloten locatie.
Het enige dat Teeven tot nu toe gedaan heeft is voortdurend voorwenden dat het allemaal humaner wordt om zodoende het protest de mond te snoeren. De enige “verbetering” die Teeven zal willen doorvoeren is het effectiever uitvoeren van het beleid dat tot doel heeft immigratie tegen te gaan, te zorgen dat mensen die in niet zeewaardige boten proberen de Middellandse Zee over te steken, geen voet aan wal kunnen zetten, geen asiel kunnen aanvragen.
Teeven zal zeggen dat het niet de bedoeling is dat mensen verdrinken, ongetwijfeld. Maar dat is net zoiets als zeggen dat het niet de bedoeling is dat mensen doodvriezen in de winter op straat en intussen het blijven te vertikken om vluchtelingen onderdak te bieden. Zelfs het schamele bed-bad-brood dat nu al minstens 50 gemeenten zeggen te gaan bieden, alleen voor de nacht, is hem teveel. Het beleid is gericht op ontmoediging. Dus het spijt me voor al die mensen die nog steeds denken dat het zinnig is in debat te gaan met Fred Teeven, maar die man is zo glad en zo koud als ijs en zo hard als een blok beton. Daar kan je maar één ding mee doen en dat is er heel hard op inhakken met een pikhouweel en een voorhamer, want anders breekt het nooit.
Nog een voorbeeld van de betonnen kop van Teeven: deportaties naar Somalië ondanks het voortdurende gevaar zoals al werd opgesomd door Dhjana in “Enkeltje de dood”. Dat Teeven zich van Dhjana of mij niks aantrekt wekt overigens geen verbazing. Maar je zou verwachten dat Fred de vluchtelingenjager Teeven toch op zijn minst wel luistert naar de Raad van State die in de meeste gevallen op de hand is van het beleid en de IND, maar nee. In een persbericht d.d. 5 november 2014 schrijft de Raad dat er "op dit moment geen concrete aanknopingspunten zijn dat Somalische vreemdelingen op korte termijn kunnen worden uitgezet".
Op 1 december 2014, nog geen maand later, bericht Inlia dat de Dienst Terreur en Verrek (DT&V) weer begonnen is met deportaties naar Somalië. Inlia schrijft: “Zoals staatssecretaris Teeven al eerder aan heeft gekondigd is hij nu daadwerkelijk opnieuw overgegaan tot het uitzetten van Somaliërs. Dit terwijl zowel Amnesty International als Human Rights Watch de staatssecretaris hebben opgeroepen niet uit te zetten naar Somalië, vanwege de nog immer onveilige situatie.”
Kan iemand mij vertellen hoe het kan dat mensen van wie we aannemen dat ze intelligent genoeg zijn om uit te kunnen leggen wat er mis is met het beleid, het voorelkaar krijgen nog steeds te geloven dat het zinnig is om in discussie te gaan met, en oproepen te doen aan, Fred Teeven? Als er niet geluisterd wordt naar Amnesty, Vluchtelingenwerk, Inlia, de Raad van State, en ook niet naar het Europese Comité voor Sociale Rechten, waarom zou Fred Teeven dan luisteren naar bijvoorbeeld Thomas Spijkerboer? Het was beter geweest als voor een symposium over massale verdrinkingen van vluchtelingen (en de vele andere sterfgevallen op weg naar een veilig heenkomen), iemand was uitgenodigd die dit uit eigen ervaring kon toelichten. Maar nee, Fred Teeven mag komen opdraven om het allemaal weer eens af te dekken en recht te breien. Over het uitreiken van de Hanneke Steenbergenscriptieprijs, de jaarlijkse prijs voor de beste Nederlandse scriptie op het gebied van het migratierecht, heb ik het nu nog niet eens gehad, dus daar komt-ie:
Daar waar ik me nog iets (heel weinig) bij de naïviteit kan voorstellen dat er wat bereikt kan worden door met Fred Teeven in discussie te gaan, ook al heb ik hierboven al laten zien dat het erg vergezocht is, kan ik me absoluut niets voorstellen bij het idee dat deze prijs uitgereikt zou moeten worden door diezelfde Fred Teeven. Het is een aanfluiting, een blamage. Het is een ontkenning van alle ellende die door het Neederlandse en Europese beleid wordt veroorzaakt bij vluchtelingen. Een ontkenning van hun bestaan zelfs, waar Teeven ook zo goed in is.
Nog geen week nadat de Liga voor de Rechten van de Mens de Clara Wichman Penning uitreikt aan de vluchtelingenzelforganisatie Wij Zijn Hier (morgen, 10 deecember), presteert de stichting Hanneke Steenbergen Fonds het om de Hanneke Steenbergenscriptieprijs te laten uitreiken door Fred Teeven! Het is gewoon genant. Als ik de ontvanger van de prijs was, zou ik categorisch weigeren. En wat zou Hanneke Steenbergen, naar wie de prijs is vernoemd, oprichtster van het Instituut voor Immigratierecht, een “pionier” die “door haar actieve en creatieve opstelling een grote bijdrage geleverd heeft aan onderzoek en onderwijs” op het gebied van migratierecht, er van hebben gevonden?
We kunnen het haar niet meer vragen.
Onderzoekers, ze weten heel goed wat er gebeurt. Ze komen met feiten, met cijfers, en argumenten. Maar ze komen niet met een solidaire houding ten opzichte van vluchtelingen. Zij zijn het, die uitgenodigd hadden moeten worden: vluchtelingen. Had Ilhaam Awees gevraagd, één van de vrouwen van Wij Zijn Hier, die morgen op het Spui staan te demonsteren “Geen vrouw in de kou”, of een van de overlevenden van een van de vele “left-to-die-boats”, of mensen van Watch The Med die doen wat Fort Europa doelbewust nalaat: mensen helpen.
Van alle mensen die hadden kunnen worden uitgenodigd om deel te nemen aan het symposium, of om deze prijs uit te reiken, moest zonodig gekozen worden voor een van de verantwoordelijken voor vele sterfgevallen op zee, op straat en in detentiecentra. Het is daarom zaak dat al die mensen die niet uitgenodigd zijn, zichzelf nu uitnodigen, hetzij door zich aan te melden, hetzij door zich zonder aanmelding aan te melden, binnen of buiten dat zaaltje van de VU aanstaande maandag. Om te laten horen: we willen de verkoopraatjes voor de misdaden van de Europese apartheidspolitiek die migranten het recht op bestaan ontneemt, niet horen! Recht zoals recht bedoeld is: rechtvaardig. Spreektijd voor slachtoffers, niet voor daders, zoals de reeds gedane oproep al stelt.
Wil je het netjes doen? Aanmelden kan hier
Wil je simpelweg boos naar binnen stormen en Teeven de VU uitzetten? Dan hier nogmaals de benodigde informatie: Het symposium vindt plaats op 15 december 2014 in de zaal Agora 1, Boelelaan 1105. Het symposium start om 14.30 (inloop en koffie 14.00). De prijsuitreiking zelf is van 16.40 tot 17.30, met aansluitend borrel. Meer info op: http://steenbergenscriptieprijs.nl/wp-content/uploads/2014/09/Programma-15-december-2014-VU.pdf
Voor boze e-mails: “Voor meer informatie kunt u een e-mail sturen naar secretariaat. 3eEtage.rch@vu.nl onder vermelding van ‘VU-HSF prijsuitreiking 2014’. Voor inhoudelijke informatie over het symposium zelf, graag contact opnemen met Martijn Stronks: m.c.stronks@vu.nl
Joke Kaviaar, 9 december 2014