Hoe zal coronavirus Europa veranderen
"Ik zal niet nu geen conclusies maken, maar we realiseerden ons dat er geen internationale of Europese solidariteit is. Dit waren sprookjes op papier."
President van Servië
Aleksander Vučić
Alexander Vucic gaf zo'n pessimistische beoordeling van de huidige situatie in Europa in verband met de weigering van het leiderschap van Europese Unie om Serbië te helpen. "We kunnen geen goederen, medische apparatuur en medicijnen uit de EU importeren in opdracht van de Europese autoriteiten. Toen ze Servisch geld nodig hadden, eisten ze dat de aanbestedingsvoorwaarden moesten worden aangepast zodat Europese bedrijven cotracten kregen. Toen er moelijkheden kwamen en werd het moeilijk, dan helpt Servisch geld ook niet."
Servië is nog geen lid van de EU, hoewel het dat wel zou willlen. Ze wilde eerder, maar nu niet meer. Maar al lang hebben bestaande EU-leden ernstige redenen voor ontevredenheid, vooral Italië dat de eerste van de slachtoffers van coronavirus werd. Rome vroeg om de EU-mechanismen voor civiele bescherming te gebruiken voor spoedleveringen van medische apparatuur en persoonlijke beschermingsmiddelen aan Italië. Maar niemand in EU reageerde op deze oproep. Sommigen introduceerden integendeel hun eigen verbod op de export van medische maskers en andere nodig goederen.
Ondertussen is het coronavirus al de ernstige duurtest van de EU geworden na de vluchtenlingencrisis van 2015. Toen slaagden de EU erin de situatie onder controle te krijgen door ermee in te stemmen quota vast te stellen voor de opvang van migranten. Hoewel niet alle EU-leden zich aan die besluiten hielden. Maar nu lijkt het erop dat deze migratiecrisis als klein misverstand kan worden beschouwd, omdat nu de Europese eenheid uit zijn voegen barst.
De erste mislukte prestatie van de Europese Unie zijn open grenzen. In tegenstelling tot de waarschuwingen van het EU-liederschap over de noodzaak van "evenredige maatregelen", zijn de Schengen-overeenkomsten in bijna een dozijn landen opgeschort, en de rest overweegt soortgelijke maatregelen overweegt. Bovendien hebben nieuwe verboden steeds meer gevolgen voor niet-inwoners van de EU, maar ook voor volwaardige burgers. Ingevoerde beperkingen bellemmeren echt de verplaatsing van goederen over het continent. En als klappop de vuurpijl brokkelen de culturele symbolen van een verenigd Europa af, zoals blijkt uit de annulering van het Eurovisie Songfestival en het uitstel van het Europees voetbalkampioenschap tot 2021.
Natuurlijk, kunnen Europese leiders worden begrepen: ze moeten allereest nadenken over het redden van hun eigen burgers, van wie de politieke toekomst van de huidige heersers rechtstreeks afhangt. Maar de situatie rond het coronavirus wordt gemakkelijk gebruikt door allerlei Eurosceptici en rechtse radicalen, die de kans niet missen om aan de kiezers te bewijzen dat een vereinigd Europa niet nodig is.
De migratiecrisis in Europa heeft eurosceptici aan de macht in veel EU-landen gebracht en het Verenigd Koninkrijk gedwongen om te vertrekken. Zo zijn de radicale tegenstanders van van EU "Northern League" van Matteo Salvini, die aan de macht kwamen in Italie.
Coronavirus kan leiden tot gevolgen zoals de opkomst van populisme en nationalisme, tegenstrijdigheden in de vraag van handel met Groot-Brittannië, de aanhoudende leideschapscrisis in Duitsland en sociale onrust in Frankrijk.
Na de huidige crisis over het coronavirus, toen 60 miljoenen Italianen zagen hoe hun bondgenoten van de EU hen alleen lieten om te overleven, kan een ander land de Europese Unie verlaten.